Jazeker, weer een update betreffende de Shuttle Discovery. Die heeft de afgelopen tijd in de hangar gestaan alwaar er gaten zijn gedicht, delen aangebracht die de tank extra stijfheid moeten geven en er weer een nieuwe schuimlaag aangebracht. Daarnaast is er een crewlid vervangen, nadat hij van zijn fiets was gevallen en daarbij iets heeft gebroken.
Een boel tegenslagen dus, maar nu lijkt alles op schema te liggen. Nu ik dit schrijf is de Discovery al naar buiten gerold en bijna aangekomen bij het lanceerplatform waar het eind deze maand moet gaan gebeuren. Dan kan de tocht naar het ruimtestation ISS aanvangen.
Wat mij betreft een slechte planning, trouwens, want dat gebeurt net in die week dat al mijn collega’s die op wintersport willen, daadwerkelijk op wintersport zijn. Het mag dan zo zijn dat een mens alleen onmisbaar is op zijn eigen begrafenis – met goed fatsoen kan ik het niet maken in die week naar Florida te laten gaan om een jongensdroompje uit te laten komen.
Afgelopen vrijdag was het op de kop af 25 jaar geleden dat de Challenger verongelukte. Wat dat betreft een goede zaak dat er nu extreem voorzichtig omgegaan wordt met de brandstoftanks.

Het nieuwe decennium is begonnen. Met het verstrijken van 2010 verstreek ook de noughties. Het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw.
Dit nieuwe decennium leek vandaag een mooie jumpstart te krijgen met een gedeeltelijke zonsverduistering, gewoon hier, te zien bij zonsopkomst. Speciaal daarvoor heb ik deze ochtend nog voor het krieken van de dag een mooi plekje opgezocht met vrij zicht op het zuidoosten, maar helaas; kortstondig heb ik tussen de wolken een vuurrood schijnsel aan de horizon gezien, maar niet duidelijk genoeg om er een hemelse puntige croissant in te kunnen herkennen. Net als bij de totale maansverduistering van een paar weken terug zag ik vooral wolken.

Weer een berichtje over de laatste vlucht van shuttle Discovery, die nog steeds gepland staat op 3 februari. Gisteren hebben de mensen op Kennedy Space Center de langverwachte tanktest uitgevoerd.
Begin november, op de dag dat ik op een nabijgelegen parkeerplaats, onder het genot van een donut en een kopje koffie, hoopvol wachtte tot het moment dat er gelanceerd zou gaan worden, bleek dat de brandstoftank was gaan lekken en er voorlopig niet gelanceerd zou gaan worden.
Terwijl ik verder van mijn vakantie genoot, kwamen mensen van Lockheed Martin, de fabrikant van de brandstoftank, naar Florida om deze tank onder handen te nemen. Er kwamen wat vervelende verrassingen naar boven; het ijskoude waterstof bleek niet alleen barsten in de buitenste isolatielaag van de tank te hebben veroorzaakt, maar ook scheuren in de tank zelf. Die zijn allemaal gerepareerd terwijl de shuttle op het lanceerplatform bleef staan, en, na afronding, is de tank volgeplakt met sensoren en met 162 kabels aan allerhande meetinstrumenten verbonden. Meetinstrumenten die zo’n 6 terabyte aan data naar binnen hebben gezogen, toen gisteren bij wijze van proef de brandstoftank werd volgepompt met vloeibare waterstof en zuurstof, en vervolgens weer leeggepompt – en ook vandaag nog is er data verzameld, tijdens het weer op omgevingstemperatuur komen van de tank.
Nu wacht een aantal knappe koppen de schone taak al die data zorgvuldig te analyseren, en zijn ze van plan om 21 december de shuttle terug te rollen vanaf het lanceerplatform naar het assemblagegebouw om hem te röntgenen. Dit alles om te bekijken of de door de fabrikant opgelapte tank goed genoeg is om straks mee naar boven te nemen. Ben benieuwd.

Aan de andere kant van de wereld gebeurde er iets heel anders; in Kazachstan vertrok zonder een centje pijn de Sojoez met aan boord Dmitri Kondratyev, Catherine Coleman en Paolo Nespoli richting het internationale ruimtestation ISS. De tweede Sojoez-lancering van Expedition 26. Inmiddels zijn ze keurig aangekoppeld en veilig aan boord van de ISS. “In time for the Holidays.”

…wordt niet meer wat dit jaar, met die Discovery. Dat klopt. De datum is weer een stukkie naar achteren geschoven, naar niet eerder dan 3 februari.

Vandaag is het de elfde dag van de maand. Elf is een benzinemerk, een sprookjesfiguur, maar ook het gekkengetal. Daarom heeft een Raad van Elf elf leden. Mensen, geen elfen. Over precies een kwartaal komen zij voor het eerst weer bij elkaar. Alaaf.
Precies 11 jaren geleden zag ik voor het allerallereerst in mijn nog zo korte leventje een zonsverduistering, en precies een maand terug zag ik er voor het laatst eentje. Mijn elfde. Alsof de elfjes ermee spelen…

This Sunday, it’ll be three weeks ago this happened right in front of my, and a lot of other lucky people’s, eyes. Up on the mountain, in the cold snow, with nearly no clouds in the sky. The sun low over the horizon gave it a special bonus; moon illusion made it appear as if the eclipsed sun was huge. Larger than life.

Bovenstaand filmpje is ongeveer wat ik zag, bijna drie weken geleden, hoog op de berg. Een haast onbewolkte lucht en de verduisterde zon, laag boven de horizon veroorzaakten de maan-illusie. Hierdoor leek alles enorm groot. Best een mooi gezicht.

Precies 10 jaar geleden staarde ik op een camping tussen de Duitse plaatsen Rastatt en Gernsbach voor het eerst naar de zon terwijl deze zich verschool achter de maan. Puur geluk; de weersvooruitzichten waren niet top, er waren wat wolkjes zichtbaar en kort na het schouwspel ging het zelfs regenen en werd onze tijd noodgedwongen besteed in een kroegje waar halveliterflessen bier werden verkocht, maar het maakte enorm veel indruk. Veel meer dan ik verwacht had. De enige reden om naar Duitsland te gaan om te kijken, was omdat het toch relatief in de buurt was. Rastatt Gernsbach was makkelijk en goedkoop te bereizen. We deelden een auto met z’n vijven. De eerste keer dat ik op vakantie ging met een groepje mensen die ik op internet had leren kennen.
Ja, en dan heb je voor het eerst in je leven met een ongelooflijke snelheid een muur van duisternis op je af zien komen, en in de lucht zie je een gat, een zwarte schijf met stralend licht eromheen, dat naar je lijkt te staren. Mijn eerste gedachte was; de volgende wil ik ook zien.
De rest is geschiedenis. Er volgden zonsverduisteringen in Afrika, boven de zuidpool, in de woestijn, op de Siberische toendra en op de oceaan. In de afgelopen 10 jaar heb ik nu 7 totale zonsverduisteringen gezien, en drie ringvormige in Penonomé, Madrid en Kourou. Da’s ook meteen het leuke. Je ziet nog eens wat van de wereld.

Ze zijn er! Op dit moment word het internationale ruimtestation ISS, nu groot genoeg voor zo’n groete groep mensen, voor het eerst bevolkt door 6 mensen; 2 Russen, een Japanner, een Canadees, een Amerikaan en een Europeaan. Een puur politiek compromis, natuurlijk; van de grote deelnemende organisaties in ieder geval 1, maar dat geeft het wel iets extra’s, om de kereltjes elkaar te zien omhelzen nadat het luik tussen het ruimtestation en het ruimteschip is geopend.
Vanmiddag was ik gelukkig in staat de rechtstreekse verslaggeving van het aankoppelen, en een uur later het openen van ‘t luik, te kunnen kijken op de website van de ESA. Grappig om commentator André Kuipers te horen vertellen hoe ‘t hem is overkomen aan boord van het ISS, tijdens zijn verblijf daar in 2002, een kamer binnen te zweven waar hij voor z’n gevoel nog nooit geweest was, met lampen op de vloer in plaats van aan het plafond. Tot bleek dat die kamer er een stuk vertrouwder uitzag als ie zich omdraaide.

Gistermiddag zat ik achter de computer, en keek ik live naar de lancering van de Soyuz vanuit Kazachstan, met aan boord onder anderen Frank de Winne, die een half jaar lang in het ISS zal verblijven, de laatste drie maanden als commandant van de tot nu toe grootste crew aan boord ooit.
Het is de bedoeling dat de drie kerels die nu al meer dan een dag lang in een klein hokje zitten, morgen bij het ISS zullen aanmeren.

Eigenlijk vind ik het wel grappig dat een raket die niet eens zo heel veel afwijkt van het eerste testontwerp, meer dan 50 jaar geleden, nog steeds gebruikt wordt. Gewoon op kerosine. En zeg nou zelf… als je ‘m zo ziet, is ‘t toch net de Thunderbird 1?

Photo: ESA

Zonet gelezen via @Planck; vanmiddag om drie uur, Nederlandse tijd, is via http://television.esa.int/ rechtsreeks te zien hoe een Ariane 5 met aan boord Herschel en Planck naar het lanceerplatform worden gerold. Morgen is de lancering. @GovertSchilling is erbij, ik niet

Terwijl Space Shuttle Atlantis klaarstaat om vanavond om 1 minuut over acht Nederlandse tijd te vertrekken (live uitgezonden op NASA TV) om voor de allerlaatste keer onderhoud te plegen aan de Hubble-telescoop is de crew voor de volgende missie, STS-127 alweer druk met de voorbereidingen voor hun vertrek naar het ISS op 13 juni.
Hoe het hun vergaat is op internet te volgen; bevelhebber Mark Polansky twittert erover op @Astro_127, en zal straks zelfs vanuit de ruimte nog vragen beantwoorden. Leuk

Het zwarte stipje binnenin de rode cirkel is vleermuis Brian. Het arme beestje heeft de shuttle-lancering van afgelopen maandag niet overleefd…

Net precies gebeurd; boven ons, in het internationale ruimtestation ISS zat de bemanning klaar in de aan het station aangemeerde Soyuz, omdat de kans groot was dat het ISS in botsing zou komen met een object.
Het ging goed, en de bemanning kan weer veilig terug het ISS in.

Is er een ringvormige zonsverduistering te zien in, onder andere, Indonesië. Ik ben er niet bij, maar de twee professors uit North Dakota zijn nu in Jakarta, en zullen het gebeuren live streamen op de website http://sems1.cs.und.edu/~sems/. Vanaf ongeveer 10 uur morgenochtend, Nederlandse tijd. Yay!

De afsluiter, het kersje op de appelmoes, van de optocht ter ere van de nieuwe president van de Verenigde Staten, gisteren, was een prototype van een bemand karretje waarmee de NASA op de maan rond wil gaan rijden. Leuk, en ook een positief signaal. Onder Bush is er tenslotte behoorlijk gesneden in hun budget, en ja, op dit moment wordt in ieder geval het signaal gegeven dat de nieuwe bewoner van ‘t Witte huis vooruitgang belangrijker vindt dan oorlog.
Leuk detail; vorige week heeft diezelfde NASA naar buiten gebracht dat er heel waarschijnlijk methaangas in de atmosfeer van Mars zit. Een organische verbinding van 1 koolstofatoom en 4 waterstofatoompjes, bij ons beter bekend als methaangas of koeienscheten. Niet alleen een sterk broeikasgas, maar op aarde wordt het vooral gevormd door rotting van planten, bijvoorbeeld in de enorme moerassen die nu ontstaan, waar het permafrost van de toendra’s smelt. Het zou dus in theorie wel eens zo kunnen dat het gas op Mars wordt gevormd door, bijvoorbeeld, bacterieculturen in de bodem!
Wat ook zou kunnen is dat er op Mars ijzer ligt te roesten, maar da’s lang niet zo sexy.